وزن تخم مرغ یکی از مهم‌ترین پارامترهای ارزیابی کیفیت تولید در مرغداری‌های تخمگذار است. عوامل متعددی بر وزن تخم مرغ تأثیر می‌گذارند که برخی از آن‌ها ژنتیکی و برخی دیگر محیطی هستند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین این عوامل می‌پردازیم:

عوامل ژنتیکی

• نژاد مرغ: نژاد مرغ یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده وزن تخم مرغ است. برخی نژادها به طور طبیعی تخم‌های بزرگ‌تری نسبت به نژادهای دیگر تولید می‌کنند.
• خط خونی: حتی در یک نژاد واحد، خطوط خونی مختلف می‌توانند وزن تخم‌های متفاوتی تولید کنند.

عوامل محیطی

• تغذیه:
  • میزان پروتئین: پروتئین یکی از مهم‌ترین عناصر غذایی برای تولید تخم مرغ است. کمبود پروتئین می‌تواند منجر به کاهش وزن تخم مرغ شود.
  • کلسیم: کلسیم برای تشکیل پوسته تخم مرغ ضروری است. کمبود کلسیم می‌تواند باعث نازک شدن پوسته و کاهش وزن تخم مرغ شود.
  • ویتامین‌ها و مواد معدنی: ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر مانند ویتامین D، فسفر و منگنز نیز در تشکیل تخم مرغ نقش دارند.
  • کیفیت جیره: کیفیت جیره غذایی و توازن مواد مغذی در آن به شدت بر وزن تخم مرغ تأثیر می‌گذارد.
• سن مرغ: معمولاً با افزایش سن مرغ، وزن تخم مرغ نیز افزایش می‌یابد. اما پس از رسیدن به سن بلوغ کامل، وزن تخم مرغ ثابت می‌ماند یا ممکن است کمی کاهش یابد.
• نوردهی: طول مدت و شدت نوردهی بر تولید تخم مرغ و وزن آن تأثیرگذار است.
• دما و رطوبت: دما و رطوبت محیط پرورش بر مصرف خوراک، میزان آب مصرفی و در نتیجه وزن تخم مرغ تأثیر می‌گذارد.
• تراکم جمعیت: تراکم بالای جمعیت می‌تواند باعث استرس در مرغ‌ها شده و در نتیجه بر وزن تخم مرغ تأثیر منفی بگذارد.
• بیماری‌ها: بیماری‌های مختلف می‌توانند باعث کاهش وزن تخم مرغ و حتی توقف تولید شوند.
• مدیریت: مدیریت صحیح مرغداری، از جمله نظافت، تهویه، و کنترل آفات، بر وزن تخم مرغ تأثیرگذار است.

سایر عوامل

• فصل سال: در برخی موارد، تغییرات فصلی می‌تواند بر وزن تخم مرغ تأثیر بگذارد.
• وزن بدن مرغ: مرغ‌های سنگین‌تر معمولاً تخم‌های بزرگ‌تری تولید می‌کنند.

عوامل موثر بر کاهش وزن تخم مرغ:

• کمبود پروتئین، کلسیم و سایر مواد مغذی
• بیماری‌ها
• استرس
• سن زیاد مرغ
• تغذیه نامناسب
• شرایط نامناسب محیطی

راهکارهایی برای افزایش وزن تخم مرغ:

• استفاده از جیره غذایی متعادل و باکیفیت
• تأمین کافی آب آشامیدنی
• کنترل دقیق شرایط محیطی
• پیشگیری و درمان بیماری‌ها
• کاهش تراکم جمعیت
• انتخاب نژادهای مرغ تخمگذار با عملکرد بالا

توجه: برای افزایش وزن تخم مرغ، بهتر است با یک متخصص تغذیه طیور مشورت کنید تا یک برنامه غذایی متناسب با نیازهای گله شما طراحی شود.