مقدمه

در ژانویه سال ۲۰۱۱ میلادی فعالیت مبتنی بر نوسازی ایمنی غذایی (FMSA) به صورت یک قانون مورد تایید قرار گرفت این اقدام اهدافی همانند تغییر در روند نزدیکی و تقرب به ایمنی غذایی می باشد و همچنین FMSA به جای واکنش در برابر شیوع مشکلات ناشی از مواد خوراکی از وقوع این دسته از معضلها ممانعت به عمل میآورد این قانون برای اجرای طرح ایمنی خوراک آنالیز خطر و اعمال کنترلهای پیشگیرانه مبتنی بر خطر (HARPC) به مواردی از قبیل رعایت امکاناتی است که خوراک و اقلام خوراکی مورد نیاز در تغذیه دامها را تولید، فرآوری، بسته بندی و یا نگهداری میکنند به طور کلی HARPC با آنالیز خطر و کنترل نقاط بحرانی (HACCP) همسانی دارد و معمولا برای خوراکهای انسانی همانند ،گوشت غذاهای دریایی و آب میوه مورد استفاده قرار می گیرند اما ممکن است این امر با تشکیلات فعال در امر تولید خوراک طيور ناآشنا باشد در ایالات متحده آمریکاه سازمان غذا و دارو مسئولیت اجرای قوانین مربوط به خوراک حیوانات خانگی و دامها را بر عهده دارد. قانون فدرال غذا، دارو و مواد آرایشی و بهداشتی (FFDCA به این مطلب اشاره می نماید که تمامی خوراکهای مورد استفاده در تغذیه دامها نیز همپایه با غذاهای انسانی بایستی از ایمنی لازم و مطلوب برخوردار باشند و تحت شرایط بهداشتی تولید شوند و عاری از مواد زیان آور باشند و یک برچسب واقعی بر روی آنها موجود باشد.

صنعت خوراک دام یک سرمایه گذاری هنگفت ست که تنها به واسطه خطراتی که ایمنی خوراک را تهدید مینمایند رعایت بسیاری از قوانین را تجربه مینماید هزینه مرتبط با اجرای هر یک از این قوانین بسته به وسعت و مقیاس مشکل متغیر میباشد. به طور معمول هزینه ها مواردی از قبیل دعاوی قضایی جرائم دولتی از دست دادن ،فروش و غیره را در بر می گیرد. پیامدهای ناشی از خطرات تهدید کننده ایمنی خوراک فراتر از آسیبهای اقتصادی می باشد. این دسته از خطرات به طور بالقوه می توانند خطراتی را برای سلامتی انسان ها و دامها تولید کنند. به عنوان مثال پولتهای تغذیه شده با استفاده از خوراکهای آفلاتوکسین پتانسیل انتقال این دسته از ترکیبات شیمیایی را به انسانها از طریق گوشت و تخم مرغ دارا می باشند و آنها به تویه خود میتوانند اثرات نامطلوبی را در انسانها برجای بگذارند که از آن جمله میتوان به سرطان زایی و مسمومیتهای کبدی اشاره نمود. اجرای آنالیز خطر اولین گامه در رشد و توسعه برنامه ایمنی خوراک به شمار میآید. به طور کلی آنالیز خطر اهدافی همانند شناسایی خطرات احتمالی در طی فرآیند و همچنین خطرات ناشی از آنها برای سلامتی انسان و حیوان را دنبال می نماید. همچنین خطرات به تحت عناوين فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی که شامل رادیولوژیکی می باشد تقسیم می شوند و آنها را می توان برحسب فراوانی و شدت طبقه بندی نمود. در بسیاری از موارد خطرات می توان از طریق روشهای مطلوب و بهینه تولید (CGMP) که اخیرا به صورت مکتوب موجود می باشند همچنین روشهای عملیاتی استاندارد (SOP) کنترل نمود اما در برخی از موارد دیگر خطرات به کنترلهای پیشگیرانه نیرومند تری نیاز دارند. شدت و فراوانی از جمله عواملی هستند که می توانند نیاز یک خطر به کنترلهای پیشگیرانه را تعیین نمایند و این امر بر اساس امکانات و گونه های تغذیه متفاوت میباشد. این مقاله اهدافی همانند معرفی یک فهرست از خطرات رایج و متداول در روند تولید خوراک های مورد استفاده در تغذیه پولت ها را دنبال می نماید اما این فهرست جامع و کامل نیست. یک آنالیز کامل خطر که تنها با هدف شناسایی خطرات برای تمامی امکانات و تاسیسات باشد تنها بایستی توسط یک فرد واجد شرایط از حیث کنترل پیشگیرانه (PC) به مرحله اجرا در آید. ۳ دسته می  باشد

با محصولات طیوری بهدام رشد خراسان بیشتر آشنا شوید

 روش های استاندارد عملیاتی (SOPS) در مورد رسیدگی و اعمال مدیریت بر روی دستگاه ها و اثرات شخصی بایستی با هدف ممانعت از بروز خطرات فیزیکی ناشی از این اقلام به مرحله اجرا در آیند این دسته از تلاشهای اعمال شده برای مقابله و ممانعت از بروز خطرات فیزیکی بایستی به صورت مکتوب موجود باشند و آنها تنها در روند آنالیز خوراک مورد استفاده قرار می گیرند. در این حالت مالکان کارخانجات فرآوری خوراک بایستی روند کامل آنالیز خطر را با هدف تعیین مکان دقیق بروز این دسته از خطرها و روند ورود آنها به فرآیند و اجرای پروتکل های ایمنی یا برنامه HARPC و همچنین ارزیابی فراوانی و شدت آن به مرحله اجرا در آورند.

خطرات بیولوژیکی رایج و متداول

بلغ دلالت ۱- به طور خطرات بیولوژیکی بر مواردی از قبیل انگل ها عوامل بیماری زای باکتریایی ویروس ها و همچنین عوامل تولید کننده بیماری پس از می نمایند. پس از بررسی و و ارزیابی عوامل بیولوژیکی و خطر ساز موجود در غذای انسان و حیوانات خانگی این نکته معلوم شده که تعداد این دسته از عوامل در خوراک در طیور اندک می باشد. در روده طیور یک مکانیم خاص موجود می باشد که این مکانیم وظایفی از قبیل ممانعت از نفوذ باکتری به بافت پوششی روده و ایجاد بیماری را بر عهده دارد و از سوی دیگر می تواند تعداد عوامل بیماری را و نگران کننده را با

محدودیت روبرو نماید. علاوه بر این خوراکهای مورد استفاده در تغذیه طیور به میزان کمتری در تماس مستقیم با انسانها قرار میگیرند و نتایج مطالعات حاکی از آن است که از این حیث انسان ها نسبت به غذای حیوانات خانگی به میزان کمتری در معرض خطرات تهدید کننده سلامتی قرار گیرند.

سالمونلا ا

سالمونلا یکی از جمله عوامل بیماری زایی است که میتواند در انسان عوارضی همانند تورم معده ایی روده ایی را تولید نماید و غالبا بروز این عارضه با مواردی از قبیل مصرف محصولات طیور به صورت خام و یا پخته نشده به طور مطلوب و بهینه مرتبط باشد.

 با اینکه بیش از ۲٦٠٠ گونه از سالمونلای موثر در تولید تورم و التهاب شناسایی شده است و آنها ، توانند بیماری هایی را در انسانها ایجاد کننده اما بایستی به این مطلب اشاره نمود که تمامی گونه های سالمونلا از پتانسیل لازم برای ایجاد آلودگی در طیور برخوردار نیستند. به طور در فرآیند تولید خوراک برای پولتها تنها به گونه اصلی و مهم از سالمونلاهای پرخطر وجود دارند که از آن جمله میتوان به گونه هایی همانند سالمونلا پولوروم گالیناروم و انتریدیت اشاره نمود این سه گونه از پتانسیل کافی برای تولید بیماری در مرغ بوقلمون پرندگان شکاری قرقاول بلدرچین مرغ شاخدار ،کیک و طیور زینتی همانند طاووس

 آلودگی جایگاه پرورش طیور با این دسته از گونهها خارت هایی را به دنیال دارد که از آن جمله میتوان به مواردی از قبیل افزایش نرخ مرگ و میر، شیوع بیماری و کاهش در میزان تولید تخم اشاره نمود. به طور کلی سالمونلا را میتوان در خوراکهای پلت و آسیاب شده مورد ستفاده در تغذیه طیور یافت نمود. با این حال شایان ذکر است که در ۲۵ سروتیپ بسیار شایع موجود در خوراک دام تنها یک نمونه از گونه های فوق یافت شد که آن هم همان انتریدیت بود.

ليستريا مونوسیتوژن

یک عامل باکتریایی بیماری زا است که می توانند بیماری لیستریوز را در انسان دامها و طیور ایجاد نماید. عامل این بیماری را معمولا توان در محیط های مرطوب آب و خاک یافت نمود ابتلا به بیماری لیستریوز در طیور امری نادر می باشد. ابتلا به این بیماری عوارضی را به دنبال دارد که از آن جمله میتوان به آنغالیت

موضعی یا سپتی سمی اشاره نمود.

علاوه بر این به نظر میرسد که جوجه ها از جمله منابع عرضه این بیماری باشند و آنها توانند بستر و محیط های مربوط به فرآوری محصولات ناشی از طیور را آلوده نمایند.

ویروس های بیماری زا در طیور

 آنها میتوانند به طور جدی سلامتی طیور را در معرض خطر قرار دهند و می توانند از طریق خوراک انتقال یابند ویروس موثر در تولید آنفولانزای A که در زیر گروه 2N9H قرار می گیرد به عنوان یک ویروس با توانایی اندک برای تولید بیماری طبقه بندی می شود.

با این حال طیور آلوده شده توسط این ويروس نسبت به ویروس 1N5H بسیار بیماری زا و همچنین سایر بیمارهای دیگر از حساسیت بیشتری برخوردار میباشند. پرندگان مهاجر از جمله ناقلین مهم برای این بیماری به شمار می آیند و این بیماری میتواند بواسطه تماس مستقیم و یا غیر مستقیم با بزاق آلوده ترشحات مجاری تنفسی و مواد دفعی به طیور

اهلی انتقال یابد. ویروس برونشیت عفونی (IBV) یکی دیگر از ویروس های پرخطر در صنعت پرورش طیور به شمار میآید به طور کلی IBV یک کرونا ویروس با قابلیت سرایت بسیار بالا می باشد که می توان آن را در طیور یافت نمود. این عامل بیماری را میتواند به طور مستقیم از یک مرغ به مرغ دیگر و یا به طور غیر مستقیم از طریق ذرات معلق در هوا افراد یا تجهیزات آلوده، مواد مورد استفاده در بسته بندی تخم مرغ ها، بستر و یا بازدید از مزرعه انتقال یابد. اقلام خوراکی که در فضای بیرون از جایگاه ذخیره سازی نگهداری شده اند به دلیل آلودگی ناشی از مدفوع پرندگان استعداد بیشتری برای بروز خطرات بیولوژیکی از خود نشان می دهند این دسته از باکتریها و ویروس ها می توانند از طریق مواد خوراکی با حداقل فرآوری بیماری را ایجاد نمایند. مالکان کارخانجات فرآوری مواد خوراکی بایستی در هنگام ارزیابی مواد خوراکی و جریان فرآوری این دسته از خطرات را مورد توجه قرار دهند. ٦- نتایج ناشی از مطالعات حاکی هستند که گامه های فرآوری مبتنی بر استفاده از حرارت بایستی از توانایی لازم برای کاهش میزان گسترش بسیاری از عوامل بیماری زا و غیر فعال نمودن ویروس های آنفلونزا برخوردار باشند.

خطرات شیمیایی رایج و متداول

 خطرات شیمیایی را می توان به سه گروه تحت عناوین طبیعی ناخواسته ایجاد شده و عمدا تولید شده تقسیم بندی نمود. ۲ در بسیاری از موارد پیش بینی خطرات شیمیایی امری سخت و دشوار است از این رو کنترل نمودن آنها امری سخت و دشوار است. شایان ذکر است که خطرات شیمیایی در حد وسیعی متفاوت هستند و بایستی آنها را تنها از طریق تجزیه و تحلیل خطر شناسایی و تشخیص داد.

خطرات شیمیایی طبیعی

مايكوتوكسين ها آنها در زمره خطرات طبیعی بسیار رایج و متداول قرار دارند که در روند تولید خوراک پولت ها ایجاد میشوند این دسته از سموم توسط طیف وسیعی از قارچ ها تولید می شوند. اما عمدتا آنها بوسیله کیک ها ایجاد می شوند. ۲ با اینکه کیکها در گروه خطرات بیولوژیک قرار می گیرند اما بایستی به این مطلب توجه نمود که مایکوتوکسین ها در گروه خطرات شیمیایی مستقر می شوند. بیش از ۲۰۰ گونه از کیکها میتوانند دامنه وسیعی از مایکوتوکسین ها را تولید نمایند. آفلاتوکسین ، زیر النون، اگر اتوکسین، فو مونیزین های ۸ دی اکسی نیوالنول و سموم 2- از جمله ما يكو توکسین های رایج و متداول هستند که می توانند در سطح قابل توجهی بر سلامتی و سودآوری در طیر تاثیر بگذارند. مصرف این دسته از مایکوتوکسین ها منجر به بروز بیماریهای مختلفی می شود که آنها مجموعا تحت عنوان مایکوتوکسیکوز مطرح می شوند. ابتلا به این بیماری ها و بروز علائم آنها منجر به ایجاد پیامدهایی می شود که از آن جمله میتوان به کاهش بهره وری طیور و در حالتهای شدید مرگ و میر اشاره نمود.

آفلاتوکسین ها

 یکی از انواع رایج و متداول مايكوتوكسين ها به شمار میآید و آنها از طریق کیک های موجود در جنس قارچ به نام Aspergillus تولید می شوند.

آلودگی ناشی از آنها در ذرت پنبه دانه و بادام زمینی و همچنین محصولات خوراکی پرورش یافته در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری امری رایج و متداول است. - دراثر مواجهه طولانی مدت با آفلاتوکسین ها عارضه ایی تحت عنوان آفلاتوکسیکوز ایجاد میشود و این عارضه بواسطه کاهش نرخ رشد افزایش حساسیت در برابر بیماری و کاهش تولید تخم مرغ در طیور تحت تاثیر میتواند خسارت های زیادی را ایجاد نماید. سازمان غذا و دارو (FDA) با استناد به فراوانی و شدت آفلاتوکسین ها در خوراک دام یک مجموعه از اقدامات مبتنی بر محدودیتهای عملی به مرحله اجرا در آورد آنها در راهنمای سیاست انطباقی سازمان غذا و دارو تشریح شده اند و این مجموعه از عمليات تنها اهدافی همانند کنترل سطح افلاتوکسین موجود در خوراک دامها را تعقیب می نماید. می پرورش دهندگان به منظور مقابله و ممانعت از بروز این دسته از خطرات احتمالی بایستی منبع تامین خوراک را به دقت مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند وضعیت آب و هوایی را می توان به عنوان یک عامل برای تعیین احتمالی نسبی آلودگی ناشی از مایکوتوکسینها در نظر گرفت و در این حالت تعداد دفعات اجرای آزمون را توان بر این پایه و اساس تنظیم نمود. از دریافت مواد خوراکی آنها را بایستی به گونه ایی در اماکن ذخیره سازی نگهداری نمود که از بروز آلودگی و رشد کیک ها در آنها جلوگیری به عمل آید. به عنوان مثال Aspergillus flavus در محیطی با رطوبت بیش از ۱۷٫۵ درصد و دمای بالاتر از ۲۳٫۸ درجه سانتیگراد میتواند آفلاتوکسین را

تولید نماید. کنترل اقلام خوراکی موجود در اماکن ذخیره سازی با استناد به شرایط آب هوایی به عنوان یکی از راهکارهای موثر در مقابله و ممانعت از بروز این دسته از آلودگی ها در نظر گرفته میشود و همگام با کاهش تعداد اقلام خوراکی موجود در انبارها در فصول گرم و مرطوب از میزان احتمال رشد کیکها و تولید مایکوتوکین ها کاسته می شود.

 پرورش دهندگان با افزودن عوامل و ترکیبات سم زدا میتوانند از بروز علائم بیماری افلاتوکسیوزیس در پولتها ممانعت عمل آورند که از آن جمله میتوان به مواردی از قبیل کمپلکس سیلی مارین فسفولیپید و یا هیدروکی تولوئن بوتیله شده

اشاره نمود. ۱۰ با این حال اتکا به عوامل سم را را نمی توان به عنوان یک جایگزین توصیه شده برای حفظ و کنترل سطح مايكوتوكسين در نظر گرفت.

خطرات ناخواسته

در روند تولید خوراک طیور خطرات شیمیایی ناخواسته در سطوح اندک به وقوع می پیوندند و در برخی از مواقع از شدت زیادی برخوردار میباشند. این دسته از خطرات مواردی از قبیل آفت کشها و سایر بقایای شیمیایی را در بر می گیرند اما به آنها محدود نمی شوند. طور سازمان غذا و دارو (FDA) میزان سمیت و کمبود آنها را به عنوان یک خطر شیمیایی در نظر میگیرد از آنجایی که یک خوراک تک منبعی به طيور ارائه میشود و آنها از نقطه جیران از طریق انتخاب خوراک محدود می باشند بنابراین بایستی از بروز سمیت یا کمبود در مواد مغذی ممانعت به عمل آید. همچنین از آنجایی که بسیاری از محصولات مورد استفاده در خوراک طیور با هدف ایجاد یک محصول قابل قبول و یا مطلوب بوسیله حشره کش ها و ترکیبات شیمیایی دیگر درمان می شوند از این رو ممکن است این دسته از محصولات حاوی بقایای شیمیایی باشند. علاوه بر این فرآیند های برداشت و تولید اعمال شده بر روی مواد خوراکی ممکن است منجر به بروز آلودگیهای در آنها شود که از آن جمله می توان به آلودگیهای چرب مانند ناشی از نفست و دیگر مواد شیمیایی اشاره نمود. این دسته از بقایا به دلیل آنکه می توانند زمینه مناسبی را برای تجمع سموم در بافت چربی ایجاد نمایند از توانایی لازم برای به مخاطره انداختن سلامتی دامها و انسان برخوردار باشند.

برنامه های نظارت بر پس مانده ها که از سوی سازمان غذا و دارو به مرحله اجرا در آمده است به این مطلب اشاره می نمایند که تنها تعداد معدودی از خوراک های دامی (کمتر از ۳٫۸ درصد از نمونه های آزمون شده) حاوی سطوحی بیش از حد مجاز

هستند در روند ارزیابی و تجزیه و تحلیل خطر بایستی احتمال ورود این دسته از خطرات شیمیایی به خوراک تعیین شود و در این حالت اجرای روشهای ممانعتی مطلوب و بهینه از اهمیت زیادی برخوردار است.

 گونه های مختلف دامی واکنش های متفاوتی را در برابر دارو از خود ارائه می دهند یک داروی مورد استفاده در خوراک های حاوی داروهای موثر برای یک گونه ممکن است برای گونه دیگر کشنده باشد. به عنوان مثال میتوان به استفاده از یونوفرهایی همانند موننسین (کوبان) ناراسین (مونتیان)، لاسالوسيد ( آواتک) یا سالينومايسين ساكوكس (٦٠) در خوراک پولت ها اشاره نمود این دسته از یونوفرها را میتوان به عنوان کو کسید یواستات در خوراک طيور مورد استفاده قرار می گیرند

انتقال دارو به مواد خوراکی

 این فرآیند در کارخانجاتی که توانایی تولید خوراک را برای گونه های مختلف دامی دارا میباشند از اهمیت زیادی برخوردار باشد.

 کارخانجاتی که انتقال دارو به خوراک را به عنوان یک خطر در نظر گیرند به پروتکل هایی مبنی بر کاهش خطرات احتمالی ناشی از باقیمانده داروها نیاز دارند. این دسته از خطرات در کارخانجایی که توانایی تولید خوراک را برای گونه مختلف دامی دارا می باشند افزایش می یابد. اعمال از روشهای مبتنی بر ترتیب دهی و شستشوی دستگاههای انتقال دارو امری رایج و متداول میباشد با این حال یک کارخانه به مواردی از قبیل تعیین اثر بخشی استفاده از این روشها برای مقابله و رفع خطرات ناشی از این امر برای گونه های دامی مورد نظر نیاز دارد.

در برخی از موارد برخی از راهکارها همانند عدم تولید یک خوراک برای یک گونه دامی و همچنین عدم استعمال یک ماده خوراکی خاص به عنوان یک استراتژی مطلوب و بهینه عمل می نمایند. تمامی خوراکهای دامی حاوی دارو بایستی بر اساس یک رویه تولیدی مطلوب و بهینه تولید و توزیع شوند افزودنیهای وراکی با محتوای ترکیبات ضد میکروبی مهم بایستی بر اساس دستورالعمل خوراک در دامپزشکی (VFD) مورد استعمال قرار گیرند.

دستورالعمل های خوراک در دامپزشکی (MD) استعمال درمانی از داروها را تحت نظر دامپزشکی قرار میدهد و برای استفاده از داروهای پراهمیت در آب و خوراک دامهای مهم از لحاظ تولید خوراک به نسخه نیاز دارد.

کمبود و سعیت در مواد مغذی ۱- کمبود و سمیت در مواد مغذی از جمله مهمترین دلایل برای عزل و عدم استفاده در خوراک طیور به شمار می آیند. ۲ پولت ها و طیور از جمله دامهای بسیار کارآمد به شمار می آیند زیرا آنها می توانند به سرعت و با

اثرات محیطی نسبتا اندک خوراک را به یک مجموعه

از محصولات خوراکی برای انسان ها تبدیل نمایند. همگام با افزایش نرخ بهره وری و تولید میران نیاز آنها به مواد مغذی نسبتا ازدیاد می یابد. پولتها توانایی لازم برای تنظیم مصرف خوراک و تامین انرژی مورد نیاز خود را دارا می باشند. حال در صورتی که آنها با استفاده از جیره هایی با محتوای انرژی بالا تغذیه شوند در این حالت پولست های میتوانند مصرف خوراک را کاهش دهند و عکس این امر نیز صادق میباشد. حال در صورتی که جیره ها از نقطه نظر مقدار اسیدهای آمینه ویتامین ها و مواد معدنی به طور مطلوبی متوازن نشده باشند در این حالت این امر موجبات بروز کمبود در را در طیور فراهم مینماید.

پولتها در برابر سمیت ناشی از مواد مغذی که از ترکیبات مختلف ناشی میشود از حساسیت زیادی برخوردار میباشند که از آن جمله می توان به افزایش سطح سدیم، کلسیم و منیزیم اشاره نمود. ه کنجاله پنبه دانه یکی از جمله مواد خوراکی می باشد که در جیره مرغ های تخمگذار در سطحی وسیعی به عنوان یک جایگزین برای کنجاله سویا مورد استفاده قرار میگیرد با استفاده از این ماده خوراکی در جیره نیاز به پروتئین و انرژی بر طرف میشود

 در طی فرآیند استخراج روغن از آن یک بخش از گوسیپول آزاد(PG) میتواند به لیزین متصل شود و این امر زمینه مناسبی را برای کاهش میزان دسترسی به لیزین فراهم می نماید.

علاوه بر این گوسیپول میتواند از فعالیت پیسین و در دستگاه گوارش ممانعت به عمل آورد و این امر منجر به کاهش قابلیت هضم پروتئین می شود. کاهش میزان ،رشد لنگش تنزل در اندازه تخم مرغ و جوجه آوری از جمله نشانه های دیگر مسمومیت ناشی از گوسیپول به شمار می آیند. تکمیل جیره های حاوی کنجاله تخم پنبه با استفاده از لیزین به عنوان یک راهکار موثر در ممانعت از بروز این مسمومیت به شمار می آید.

چگونگی ممانعت از بروز خطرات بالقوه ۱ در حال حاضر کارخانه جات تولید خوراک دام به یک مجموعه از روشهای مطلوب و بهینه تولید (CGMPS) و روشهای عملیاتی استاندارد (SOPs) نیرومند دسترسی دارند و آنها عملکرد مطلوبی را از نقطه نظر کاهش احتمال بروز این دسته از خطرات از خود نشان داده اند با این حال برخی از این دسته از خطرات به دلیل شدت و یا تکرر به روش های پیشگیری بسیار  شدیدتری نیاز دارند. به طور کلی روشهای مبتنی بر کنترل های پیشگیرانه به ٤ شکل موجود میباشند که از آن جمله توان به روشهای کنترل فرآیند روشهای مبتنی بر کنترل بهداشت رویههای مرتبط با کنترل زنجیره تامین و با تامین کننده ها و همچنین سایر روشهای کنترل دیگر اشاره نمود. پرورش دهنده بایستی از این مطلب آگاهی داشته باشد که تصمیم گیری برای در مورد استفاده از روش های پیشگیری به توجیه و دلیل آوری نیاز دارد و بایستی پایه و اساس آن را تجریبات کسب شده در کارخانه داده های مرتبط با بیماری گزارشات علمی و منابع مرتبط با سازمان غذا و دارو (FDA) تشکیل دهند. علاوه بر این تمامی این توجیهات و دلیل آوری ها به یک توضیح کامل و کاملا مستند نیاز دارد.

منبع : Common hazards to consider during the manufacturing of poultry feeds. (2021). University of Florida. مترجم مهندس امید فعال زاده کارشناس علوم دامی