گاو شیری یکی از مهمترین دام های تولیدکننده شیر و گوشت در جهان است. سلامت گاو شیری بر روی تولید، کیفیت، رفاه و سود دامداری تأثیر دارد. یکی از روش های ساده و ارزان برای شناخت سلامت گاو شیری، مشاهده و ارزیابی مدفوع یا گوهر گاو است. مدفوع گاو میتواند اطلاعاتی در مورد سلامت عمومی، تخمیر روده، و عملکرد گوارشی گاو ارائه ده

مدفوع گاو میتواند با سه عامل رنگ، قوام و محتوا توصیف شود. رنگ مدفوع تحت تأثیر نوع خوراک، غلظت مرارت و سرعت عبور مواد غذایی و گوارشی است. معمولاً مدفوع گاو زمانی که گاوها علوفه تازه می خورند، سبز تیره است و زمانی که گاوها یونجه میخورند، به رنگ قهوهای زیتونی تیره میشود. زمانی که گاوها خوراکی حاوی مقدار زیادی غله میخورند، مثلاً یک TMR معمولی، مدفوع آن ها معمولاً زرد زیتونی است. این رنگ نتیجه ترکیب غله و علوفه است و بسته به مقدار و پردازش غله متفاوت است.

قوام مدفوع تحت تأثیر میزان آب، فیبر و نشاسته در خوراک و عملکرد گوارشی است. مدفوع گاو باید به صورت یک کپه نرم و گرد باشد که هنگام ریختن به زمین، کمی فرو ریزد. اگر مدفوع گاو خیلی جامد باشد، ممکن است نشانه کمبود آب یا فیبر در خوراک یا اختلال در عملکرد روده باشد. اگر مدفوع گاو خیلی مایع باشد، ممکن است نشانه بیماری گوارشی، عفونت، مسمومیت یا اسیدوز باشد. اسیدوز یک اختلال گوارشی است که زمانی اتفاق می افتد که pH روده کاهش یابد و باعث تغییر میکروب های روده و تولید اسیدهای مختلف شود. اسیدوز میتواند باعث کاهش مصرف خوراک، تولید شیر، سلامت پا، باروری و افزایش خطر سقط جنین شود.

 با استفاده از مکمل بافری دوام مدفوع افزیش پیدا خواهد کرد و دانه های شکسته در آن کمتر دیده خواهد شد.با استفادعه از این مکمل سنگ های ادراری و پرخوری در گوسفندان کاهش پیدا خواهد کرد و به کار کرد کبد و سم زدایی از آن کمک خوهد کرد و با استفاده از این مکمل هزینه های دارویی و دام پزشکی بسیار کاهش خوهد یافت.

محتوا مدفوع تحت تأثیر میزان و نوع خوراک و میزان گوارش و جذب مواد غذایی است. مدفوع گاو باید حاوی مقدار کمی از ذرات خوراک ناگوارشیده باشد. اگر مدفوع گاو حاوی مقدار زیادی از ذرات خوراک ناگوارشیده باشد، ممکن است نشانه کمبود گوارش یا جذب مواد غذایی باشد. این میتواند به دلیل کیفیت پایین خوراک، سرعت بالای عبور مواد غذایی، کمبود انزیم ها یا میکروب های گوارشی یا بیماری های گوارشی باشد. اگر مدفوع گاو حاوی مقدار زیادی از ژلاتین یا خون باشد، ممکن است نشانه آسیب به مخاط روده یا عفونت باشد

بنابراین، پرورش گاو شیری و شناخت سلامت گاو بر اساس رنگ و قوام مدفوع (اسیدوز) یک موضوع مهم و مفید در دامداری است. مشاهده و ارزیابی مدفوع گاو میتواند اطلاعاتی در مورد سلامت عمومی، تخمیر روده، و عملکرد گوارشی گاو ارائه دهد. این اطلاعات میتواند به بهبود تغذیه، پیشگیری و مدیریت بیماریها، افزایش تولید و کیفیت محصولات و افزایش سود دامداری کمک کند.

صحبت های آقای مهندس بیدگل (کارشناس دامپروری) در ارتباط با پرورش گاو شیری و شناخت سلامت گاو بر اساس رنگ و قوام مدفوع را در این مطلب به اشتراک میگذاریم.

برای مشاهده ی مطالب بیشتر در ارتباط با عوامل مهم در مدیریت دامداری بر روی لینک کلیک کنید.